Web 2.0 ile birlikte ortaya çıkan yenilikler bilişim teknolojilerinde her geçen gün yeni bir değişime tanıklık edilmesini sağlıyor. Yapay zekânın da yavaş yavaş artan katkısıyla herhangi bir teknolojik cihazın kontrol edebileceği şeylerin sınırı giderek genişliyor. Kontrol mekanizmasındaki işlevsellik kullanım kolaylığı sağlayarak insanların teknolojiye olan bakış açısında da farklılıklar yaratmaya başlıyor.
Söz konusu bakış açısıyla ilgili en temel farklılık birden fazla işlemi aynı anda yapabilme özgürlüğünden kaynaklanıyor. Nitekim bu özgürlüğün bilişim teknolojilerinin yarattığı sistemlerle rahatça denetlenip düzenlenebilmesi de kullanıcıların sahip oldukları program, uygulama ve dosyaları rahatça yönetmesine imkân tanıyor. Zira bu enformasyon bombardımanı içerisinde kişisel dosyaları karışıklıktan uzak tutmak kolay değil.
Etkileşime açık hâle gelen ve sunduğu etkileşimin boyutları günlük hayatta büyük yere sahip olan bilişim dünyası kendi sistemi içerisinde kontrol ve denetleme sağlıyor. Dosyalarınız çevrim içi olsun veya olmasın farklı cihazlardaki farklı çalışma prensiplerine sahip dosya yöneticisi türleri işlerinizi kolaylaştırıyor. Bu noktada dosya yöneticisi programı ve işlevlerinin önemli olduğunu hatırlatmak gerekiyor.
Yazılım çeşitliliğinin inanılmaz seviyede arttığı günümüzde farklı faydalar sağlayacak program ve uygulamaları kontrol edilebilir şekilde depolamak oldukça önemli. Kişisel dosyalarınızın yanı sıra bu yazılımların beraberinde gelen uzantıların da muhafaza edilmesini ve ihtiyaç hâlinde hemen bulunmasını mümkün kılan dosya yöneticisi uygulama türleri sorunsuz bir kullanıcı deneyimi için yüksek verimlilik ortaya koyuyor.
Dosya Yöneticisi Nedir?
Bir dosya yöneticisi dosyaları ve klasörleri yönetmek için bir kullanıcı ara birimi sağlayan bir bilgisayar programı olarak ifade ediliyor. Bir görsel arayüze sahip olan tüm işletim sistemleri dosya yöneticisi kullanıyor. Dosya yöneticisini kullanarak bilgisayar ve cep telefonlarınızın içerisinde bulunan dosyalarla ilgili görüntüleme, düzenleme, değiştirme, kopyalama, taşıma ve silme işlemlerini gerçekleştirebiliyorsunuz.
Dosya yöneticisi Windows işletim sistemlerinde farklı uygulamalara sahip. Windows dosya yönetim ve kontrol işlemleri için temelde Microsoft Explorer’ı kullanıyor fakat bu işletim sistemiyle uyumlu şekilde çalışabilen farklı alternatif yazılımlar da mevcut. Dosyalar üstünde maksimum seviyede kontrol ve denetleme kurmanızı sağlayan bu programlar verimliliği, arayüzleri ve çalıştırdığı uzantılar nedeniyle farklılık gösteriyor.
Hosting paketinin içerisinde yer alan dosya yöneticisi uygulamaları yeni klasör ve dosya oluşturmanıza imkân tanıyor. Bu yazılımlar sayesinde yeni klasör ve dosya oluşturabildiğiniz gibi cihazınıza yeni dosyalar da yükleyebiliyorsunuz. Ayrıca yüklediğiniz dosyaları ön izleme aracılığıyla görüntüleyebiliyor ve dosyaların sistem izinlerini yönetebiliyorsunuz. Çok sayıda dosyayı görüntülemenizi kolaylaştıran dosya yöneticisi kullanıcı memnuniyetini artırıyor.
Windows’un dosya yöneticisi Microsoft Explorer Windows Gezgini ismini alıp zamanla biraz daha farklı hâle gelerek sistem performansını yukarı çekiyor. Windows’un birçok iyileştirmeye gittiği ve bilgisayarınızdaki dosya sistemine erişmenin temel yolu olan Windows Gezgini dosyaları açabiliyor ve ISO’ları kurabiliyor, böylelikle yazılımın işleyişinden memnunsanız benzer işlemler için özel uygulamalar kullanmanıza gerek kalmıyor.
Dosya yöneticisi uygulamalarında farklı tercihlere yönelmenin nedeni işletim sisteminin sunduğu yazılımın kullanıcıların tüm beklentilerine cevap vermemesiyle ilgili. Şöyle ki hangi işletim sistemini kullandığınız fark etmeksizin cihazlarda kurulu durumda olan dosya yöneticileri temel işlevleri yerine getirmeye yarıyor. Örneğin dosyaları karşılaştırmak, eşitlemek ve karmaşık kriterlere göre sıralamak istediğinizde alternatif uygulamalara yönelmeniz gerekiyor.
Bilgisayarda Dosya Yöneticisi Nerede?
Dosya yöneticisi nerede sorusu bilişim teknolojilerine meraklı kullanıcıların en çok merak ettiği şeyler arasında yer alıyor. Öncelikle bu sorunun temel bağlamda farklı yanıtları olduğunu ifade etmek gerekiyor. Zira bilgisayarınızdaki dosyaları görüntülemek ve işlem yapmak için farklı bir yöntem, söz konusu dosyaların sistem performansına etkisini görmek için farklı bir yöntem mevcut.
Öncelikle Windows işletim sistemine sahip bir bilgisayarınız varsa Bilgisayarım veya Bu Bilgisayar diye ifade edilen ve buradan görüntüleyebileceğiniz Windows Dosya Gezgini dosya yöneticisi uygulamaları kategorisinde bulunuyor. Windows’un en önemli bileşenlerinden biri olan bu yazılım cihazınızın masaüstünde ya da Başlat bölümünün sağ tarafında yer alıyor ve dosyalar arası geçiş yapmanızı sağlıyor.
Buna ek olarak Windows’ta açık uygulama ve dosyaları görüntüleyebildiğiniz bir Görev Yöneticisi uygulaması da var. Bu uygulama sayesinde dosyalarınızı görüntülemekle kalmıyor onların sistem içerisindeki paylarını ve cihazın performansına etkisini de görebiliyorsunuz. CTRL+ALT+Delete tuşlarına aynı anda bastığınızda açılan penceredeki Uygulamalar ve İşlemler sekmelerinden dosyalarınızın kaynağını, boyutunu, uzantısını ve sisteme etkisini görüntüleyebiliyorsunuz.
Apple marka cihazlardaysa Dosyalar uygulaması sayesinde sahip olduğunuz tüm dosyaların yönetimini kolayca gerçekleştirebiliyorsunuz. Dosyalar uygulaması bilgisayarlar dahil tüm Apple cihazlarında dosyalarınızı görüntüleme olanağı sunuyor. Uygulama sayesinde dosyalarınızı farkı Apple cihazları arasında da rahatlıkla gönderebiliyor ve çevrim içi ortamda paylaşıma açık hâle getirebiliyorsunuz. Bu uygulama temel seviyede oldukça işlevsel bir kullanım vadediyor.
Telefonda Dosya Yöneticisi Nerede?
iOS yazılımını kullanan Apple cihazlarında dosya yönetim işlemi Dosyalar uygulaması üzerinden gerçekleştiriliyor. Cihaz ekranında yer alan bu uygulamayla tüm dosya işlemlerinizi aynı anda yapabiliyorsunuz. Fakat durum Android işletim sistemini kullanan akıllı cep telefonlarında biraz daha farklı. Bu cihazlarda dosya yöneticisini bulmak ve işlemlerinizi yapabilmek için izlemeniz gereken birkaç adım var.
Dosya yöneticisi Android için kullanım sürecinin biraz değiştiğine dikkat etmek gerekiyor. Zira Android 6.0 ile birlikte önce akıllı cep telefonunuzun ayarlar bölmesine gidiyorsunuz. Daha sonra depolama seçeneğini açarak keşfet butonuna dokunuyorsunuz. Keşfet butonuna dokunduktan sonra açılan pencerede hem dahili hem de harici depolama birimindeki dosyalarınızın kontrolünü çok rahat şekilde yapabiliyorsunuz.
En Popüler Dosya Yöneticisi Uygulamaları
1. FreeCommander
Çift bölmeli arayüze sahip olan FreeCommander, Windows için geliştirilmiş bir dosya yöneticisidir. Çift bölmeli arayüz sayesinde iki farklı klasörü aynı anda görüntüleyebiliyorsunuz. Bu da iki klasör arasında yapacağınız kopyalama ve taşıma işlemlerini kolaylaştırıyor. Uygulama dosyaları bölme ve birleştirme, zip ve unzip dosya arşivleri ve dosya karşılaştırma aracı gibi özelliklere sahiptir.
2. Explorer+++
Açık kaynaklı ücretsiz bir dosya yöneticisi olan Explorer+++ dosyalarınızı daha iyi taramak için klasör sekmeleri, filtreleme, sıralama, OneDrive entegrasyonu ve çift bölme gibi özellikleri kullanıcılara sunuyor. Dosyalarınızın tarihini de değiştirebileceğiniz bu uygulama özelleştirilebilir sistem arayüzünün yardımıyla hem dosyalarınızı görüntülemenizi kolaylaştırıyor hem de dosyalarınızla yapabileceğiniz birçok farklı işlemin sayısını yukarı çekiyor.
3. Q-dir (Quad Explorer)
Bu dosya yöneticisi uygulamasının ana amacı aynı anda birçok farklı klasörle çalışmak. Nitekim diğer uygulamalardan farklı olarak dört bölmeli bir gezgin sunan Q-dir varsayılan görünümde sahip olduğu geliştiricileri tek dosya yöneticisinin kolajını yapmış şekilde kullanıcılara gösteriyor. Bu uygulamayı kullanırken bir dosyadaki düzenlemeyi kaydedebiliyor ve düzenlemeye başka bir bilgisayarda devam edebiliyorsunuz.
4. Frigate3
Windows için en işlevsel dosya yöneticileri arasında yer alan Frigate3 FTP sayesinde dosyaları ve arşivleri kolayca görüntüleme olanağı sunuyor. Büyük dosyaları bulmanıza yarayan boyut yöneticisi de zamandan tasarruf etmenizi sağlıyor. Tüm dosya türleriyle uyumlu şekilde çalışan uygulama gelişmiş arama, klasör karşılaştırma, hızlı görüntüleme ve dahili metin düzenleyici gibi özelliklere sahip.
5. File Manager
Dosyalarınızı sıkıştırarak saklayan File Manager Android işletim sistemli akıllı cep telefonlarında kullanılıyor. Uygulama dosyalarınızı sıkıştırıp saklayarak hem cihaz hafızasının dolmasını önlüyor hem de sizin için dosya kontrolünü kolaylaştırıyor. Uygulama paylaşımına da izin veren ve kurulumu oldukça kolay olan File Manager sayesinde telefonunuzdaki tüm dosya türlerini ve uygulamaları aynı anda inceleyebiliyorsunuz.