Sosyal medya yakın zamanda ortaya çıkmış gibi görünse de internet icat edildiğinden beri hayatımızda değişik şekillerde var oldu. Son 15 yıl içinde ise gelişti ve birbirine rakip birçok sosyal ağ ortaya çıktı. Eskiye göre farkı ise artık hayatımızın daha çok alanında yer alması. Peki hem insanların hem de büyük şirketlerin neredeyse sürekli kullandığı bu sosyal medya nedir?
Sosyal Medya Nedir?
İnsanlar uzun yıllar boyunca hızlı iletişim kurmanın yollarını aradı. Mektupla haberleşilen zamanlardan telefon kullanımına ulaşıldı. Sonrasında ise bilgisayarlar üretildi. Süreç kabaca böyle olmakla birlikte, 80’li yıllarda internetin icadı dönüm noktası oldu. Bugüne geldiğimizde sosyal medya, eski teknolojilerin birikimlerinin sonucunda doğan, eş zamanlı iletişimi ve bilgi paylaşımını sağlayan bir dijital platform olarak karşımıza çıkıyor.
Sosyal medya basit şekliyle kullanıcıların kendi ürettikleri içerikleri yayınladıkları sosyal ağ olarak tanımlanıyor ve anında güncellenebilmesi, hedef kitleye hızlıca ulaşma imkanı sağlaması gibi çeşitli avantajları nedeniyle geleneksel medyanın yerini almaya devam ediyor. Günümüzde gerçek kişilerin yanı sıra şirketler de sosyal medya kullanımına önem veriyor ve marka bilinirliği gibi hedeflerine yönelik sosyal medya yönetimi çalışmaları yapıyor.
Sosyal medyanın getirdiği en büyük yenilik, tek yönlü bilgi paylaşımı yerine eş zamanlı şekilde çift taraflı bilgi paylaşımına imkan vermesi. Mobil tabanlı olarak, zaman ve mekan konusunda kısıtlama bulunmadan kurulabilen bu iletişim ağı sayesinde insanlar tamamen kendi imkanlarıyla oluşturdukları içerikleri çok sayıda kişiye ulaştırabiliyor ve bu sayede içerikler dijital dünyada bir değer olarak yer alabiliyor.
Kullanıcı kaynaklı olması özelliği ile sosyal medya, geleneksel medyadan farklı olarak tek bir noktadan yayın yapılması yerine milyonlarca kullanıcının içerik üretip bunları yayınlaması sistemi üzerine kuruluyor. Sosyal medya platformları; bloglar, iş ağları, forumlar, fotoğraf paylaşımı, video barındırma, ürün ve hizmet değerlendirmeleri gibi çok çeşitli türlerde olabiliyor.
Sosyal medya başka birçok özelliği ile de geleneksel medyadan ayrılıyor. Bunların başında nispeten masrafsız olması ve erişim araçlarının herkesin kullanımına açık olması geliyor. Matbaa ya da televizyon yayını gibi yatırımlara ihtiyaç duyulmuyor. Ayrıca yeni bir kavram olması nedeniyle geleneksel bir bilgi birikimi gerektirmiyor. Global bir mecra olması sayesinde kişilere baskı olmayan, özgür bir alan sağlıyor.
Sosyal Medya Kanalları Nelerdir?
Sosyal medya platformları çok çeşitli türlerde karşımıza çıkıyor. Fotoğrafların paylaşıldığı, yemek tariflerinin yazıldığı, marka tanıtımlarının yapıldığı, komik videoların yüklendiği, gündemdeki haberlerin verildiği, insanların şahsi görüşlerini paylaştığı ve bunlara benzer onlarca çeşit mecra bulunuyor. Bunların arasında kullanıcıların daha fazla kullandığı ve buna bağlı olarak popülaritesi oldukça yüksek olan sosyal medya kanallarını şu şekilde sıralayabiliriz:
Başlangıçtaki amacı insanların eski okul arkadaşlarıyla bağlantıya geçmesini sağlamak olan bu sosyal medya platformu, kullanıcılara durum güncellemesi yapma, fotoğraf ve video yükleme imkanları sunuyor. İnsanların diğer paylaşımları beğenebildiği “Like” uygulaması kişiler arasında etkileşim sağlamaya yarıyor.
Twitter kullanıcılara “tweet” adı verilen gönderilerle içerik yazma ve bilgi paylaşma imkanı sunuyor. “İnternetin SMS’i” olarak tanımlanabilecek bu platform sayesinde insanlar değişik konulardaki düşüncelerini büyük kitleler ile paylaşırken istedikleri kişileri, şirketleri ve markaları takip edebiliyorlar.
Ücretsiz fotoğraf ve video paylaşım mecrası olan Instagram, kullanıcılarına ürün tanıtımı yapmak, butik hesap açmak ve danışmanlık yapmak gibi yöntemlerle kazanç elde etme imkanı veriyor. Kullanıcılar ilgi alanlarına yönelik sayfaları ve istedikleri kişileri takip edebiliyor.
Youtube, kullanıcılara video izleme, yükleme ve paylaşma imkanları sunuyor. Çeşitli konularda videoların bulunabildiği platformda video klipler ile müzik ve eğitim videoları ağırlıklı. İçerikleri genelde bireyler yüklüyor olup başkasına ait videoların telif hakkının alınmış olması gerekiyor.
İş dünyasına yönelik bir sosyal medya platformu olan Linkedin, insanların profesyonel kimliklerine ilişkin profil oluşturmalarına ve diğer kişilerle iletişim kurup mesleki anlamda bilgi alışverişi yapmalarına olanak sağlıyor. Günümüzde birçok işveren kariyer ilanlarını Linkedin üzerinden yayınlıyor.
Sosyal Medyanın Markalar İçin Önemi Nedir?
Markalar öncelikli olarak bilinirliklerini arttırmayı amaçlıyor ve bunu yaparken hedef kitlelerinin güvenini kazanmaya çalışıyor. Sosyal medya markaların kitlelerine hızlı şekilde ve masrafsız olarak ulaşmalarını, onlarla bire bir etkileşim kurmalarını sağlıyor. Yani markanın kullanıcıları da aynı yolla onlara ulaşabiliyor. Bu nedenle etkin ve verimli şekilde sosyal medya paylaşımı yapmak markaları rakiplerine kıyasla daha avantajlı konuma taşıyor.
Günümüzde sosyal medya pazarlaması en önemli pazarlama modeli olarak karşımıza çıkıyor. Sosyal ağlar üzerinden pazarlama yapma faaliyetini ifade eden bu sistem sayesinde markalar tanıtımlarını yapıyor, reklamlarını yayınlıyor ve bunları geniş kitlelere hızla ulaştırabiliyor. Tüketici ile doğrudan iletişim kurulabilmesini sağlayan sosyal medya platformları aracılığıyla, mevcut problemler kolay ve hızlı şekilde çözülebiliyor. Dolayısıyla markalar olumsuz etkilerden korunuyor.
Sosyal medya sayesinde markalar kullanıcıların konumu, demografik bilgileri, ilgi alanları gibi verilere ulaşarak tüketici davranışlarını inceleyebiliyor ve bu doğrultuda hedef kitlelerini sınıflandırabiliyor. Bu sayede ellerindeki kaynakları optimize ederek hedef kitlelerine yönelik nokta atışı reklamlar yapmaları mümkün oluyor. Doğrudan ilgili kitleye ulaşan reklamlar pazarlamada zamanın ve emeğin verimli kullanımını sağlamanın yanı sıra markaların satışlarını oldukça arttırıyor.
Idea Commercial Planning Marketing Brand ConceptMarkaların tüm sosyal medya platformlarında aynı etkinlikte var olmaları kolay bir iş değil. Bu nedenle verimli sosyal medya kullanımı için, belirledikleri hedef kitleye ulaşmalarını sağlayacak mecraları doğru seçmeleri gerekiyor. Büyük şirketlerin sırf bu konuya yönelik departmanlarının ve çok sayıda sosyal medya uzmanının bulunması markalar için bu konunun ne derece önemli olduğunu ortaya koyuyor.
Markalar arasındaki rekabet sosyal medya platformlarında da devam ediyor. Bu mecralarda yaptıkları rakip analizleri sayesinde markalar, rakiplerinin yaptıkları çalışmaları ve geliştirdikleri stratejileri takip etme imkanı buluyor. Rakiplerini incelemek markalara sektörde önde gelen diğer markaların fikirlerini görmek, kendilerinin ne noktada durduğunu değerlendirebilmek, sektörün güncel durumunu takip etmek ve bunlara göre stratejilerine yön vermek gibi faydalar sağlıyor.
Marka İmajı Nasıl Oluşturulur?
Marka imajı basit tanımıyla markanın tüketici tarafından algılanma şeklini ifade ediyor. İyi bir imaj yaratmanın yolu ise reklamlardan geçiyor. Reklamlar markanın sunduğu ürünlerin simgesel değerini ve işlevsel yararlarını vurgulamaya yarıyor. Bunu yaparken imajı sağlamlaştırmak niyetiyle gerçekçi olmayan bilgiler verilmemesi ve tutarlı olunması büyük önem taşıyor. Sosyal medya, reklamların geniş kitlelere ulaştırılması konusunda rol oynuyor.
Günümüzde sosyal medya hesaplarındaki takipçi sayıları, marka değeri ve dolayısıyla marka imajı üzerinde doğrudan etkili. İnsanlar takipçi sayısı az olan markalara güvenmiyor. Bu nedenle markaların imajlarını geliştirmek için etkili ve verimli sosyal medya kullanımına dikkat etmeleri gerekiyor. Uygun sayıda popüler hashtag’ler kullanmak ve rakiplerin takipçileri ile etkileşim halinde olmak marka imajını güçlendirmeye yarayan faktörler arasında.
Marka imajı konusunda sosyal medya platformlarından gelen müşteri yorumları da büyük önem taşıyor. Olumlu yorumların yanı sıra olumsuz yorumları da mutlaka takip etmek ve cevaplamak gerekiyor. Unutmamak gerekir ki yorumu yazan bir kişi olsa da sosyal medya üzerinde onu okuyacak kişi sayısı oldukça fazla. Kendisine yönelik eleştirileri önemseyen ve kendini geliştiren markalar tüketicilerin güvenini kazanıyor.