JavaScript ve benzeri programlama dilleri için geliştirilen kütüphaneler, birçok değişkeni ve fonksiyonu bir araya getiren hazır kodlar topluluğudur. Bu kütüphanelerin kitaplık ve modül adı verilen paketleri bulunur. Programlama dilleri arasında en çok paket JavaScript’te yer alır. Bu kütüphaneler arasında yer alan jQuery, JavaScript diliyle yapmak istediklerinizi kolaylaştırır, pratikliğinizi artırır.
jQuery Nedir?
Peki, jQuery nedir? jQuery, JavaScript ile daha kolay programlama yapabilmenizi sağlayan bir kütüphanedir. Geliştiriciler tarafından en çok tercih edilen JavaScript kütüphaneleri arasında yer alır. Ücretsiz ve açık kaynaklıdır. Bu kütüphanede yer alan modüllerin en önemli özelliği bütün tarayıcılarda çalışmasıdır. Bu nedenle pek çok web yazılımında sıklıkla kullanılır.
jQuery, küçük boyutlu bir kütüphanedir. Az yer kaplaması uygulamaların yavaşlamasını engellediği için programcılar tarafından tercih edilir. Açık kaynak kodlu olduğu için geliştiriciler tarafından yazılan çeşitli eklentilere sahiptir. Bu eklentilere kütüphane içinden birkaç adımda ulaşabilirsiniz. Ayrıca HTML, DOM ve CSS manipülasyonu yapabilme imkânı sunan kütüphane, kolay öğrenilebilir bir yapıya sahiptir.
Ayrıca web siteleri için animasyonlar hazırlayabilmenizi kolaylaştıran jQuery slider gibi efektler yapabilmenizi de sağlar. 3. parti eklentilerle de uyumlu bir altyapıya sahip olan jQuery’i kullanabilmek için temel seviyede JavaScript bilgisi yeterlidir. Örneğin, Ajax post eklentisini kullanarak web sayfalarınızı kullanıcıya tekrar yükletmeden sadece gerekli bilgileri ekrana verebilirsiniz.
jQuery bünyesinde jQuery Production ve jQuery Development olmak üzere iki tip kütüphane barındırır. jQuery Production, genel olarak web uygulamalarında tercih edilir. Küçültülmüş bir kütüphanedir. Tek yapmanız gereken şey değişkenleri yerine yerleştirmektir. jQuery Development ise herhangi bir sıkıştırma ve küçültmeye sahip değildir. Genellikle test ve geliştirme aşamalarında kullanılır.
jQuery Tarihçesi
jQuery, 2006 yılında John Resig tarafından kurulmuştur. Şu anda Timmy Wilson’ın başında olduğu geniş bir ekip tarafından geliştirilmeye devam eden JavaScript kütüphanesi, açık kaynak kodludur ve çift lisanslıdır. Bu kütüphane ile geliştirilen uygulamaların MIT (Massachusetts Institute of Technology) ya da GPL (General Public License) lisanslarından biri ile lisanslanması önerilir.
Eğer bu iki lisans türü kullanılmazsa kütüphane ile birlikte gelen telif hakkı (copyright) başlığının değiştirilmemesi gerekir. İlk kez uluslararası konferanslar ağlarından biri olan BarCamp NYC’de duyurulan kütüphane, tek bir JavaScript dosyasından oluşur. Son sürümü 2014 yılında kullanıma sunulmuştur. Web uygulamalarının birçoğunda tercih edilir.
JavaScript Nedir?
Netscape tarafından geliştirilen JavaScript, dinamik ve etkileşimli web uygulamaları hazırlayabilmenizi sağlayan bir programlama dilidir. Web geliştiriciler tarafından en çok tercih edilen yazılım dillerinden birisidir. Tarayıcıların kullanıcılar ile etkileşim kurmasına yardımcı olan programlama dili hem kullanıcı hem de sunucu taraflı çalışabilir. JavaScript ile yazılan dosyaların uzantısı .js şeklindedir.
Ayrıca HTML kodlarına müdahale edilebilme imkânı sunan JavaScript, web sitenize form ve bildirim gibi interaktif özellikler ekleme olanağı tanır. Web sayfası açıldığında çalışmaya başlayan programlama dili, kapanana kadar devam eder. JavaScript, nesneye dayalı bir dildir ve öğrenmesi kolaydır. Diğer yazılım dillerine göre daha hızlıdır ve az yer kaplar.
JavaScript’in en büyük avantajlarından biri tek iş parçacığı üzerinden çalışma olanağı sunmasıdır. Çünkü thread olarak adlandırılan bu bloklar ne kadar fazla olursa risk de o doğrultuda artar. Bu durum performans kaybına neden olabilir. Ayrıca JavaScript kodları içerisinde yapılan hataları bulmak ve ayıklamak kolaydır. Bu da daha pratik çalışabilmenizi sağlar.
JavaScript yazmak için herhangi bir derleyici kullanmaya gerek yoktur. Kullanıcı deneyimi için önemli bir yere sahip olan programlama dili, web sitelerinin yanı sıra oyun, mobil ve sunucu uygulamaları oluşturabilmenize yardımcı olur. Basit ve anlaşılır bir dil olan JavaScript’in pek çok kütüphanesi vardır. jQuery bu kütüphanelerden biridir.
JQuery Ne İşe Yarar?
jQuery küçük boyutlu bir yapıya sahiptir. Daha az kod satırı kullanarak güçlü JavaScript uygulamaları yazabilme imkânı sunar. Çeşitli fonksiyonlarla hem web siteleri hem de uygulamalar için içten dışa veya dıştan içe kaydırmalı animasyonlar ve efektler oluşturtulabilme fırsatı tanır. Açılabilir menüler oluşturabilmenizi de sağlayarak sitelerinizi istediğiniz şekilde tasarlayabilmenize yardımcı olur.
jQuery ayrıca XML isteklerini yapabilme imkanı da sunar. Yani sunuculara gelen istekleri arka planda karşılayarak sitelerinizin ve uygulamalarınızın senkronize olmadan çalışabilmesini sağlar. DOM (Document Object Model / Belge Nesne Modeli) ile birlikte birkaç satır kod kullanarak web sitelerinize içerik ekleyebilme, kaldırabilme ve yeniden sıralayabilme olanağı tanır.
İçerisinde yer alan birçok modül; web site ve uygulamalarınızın performansını artırmanıza yardımcı olur. Çapraz platform destekli bir altyapıya sahip olan bu kütüphane, çok yönlü ve genişletilebilir içeriğiyle yüzlerce kod satırı yazmadan kullanıcı arayüzleri oluşturma imkânı sunar. Ayrıca CSS3 ve XPath dilini destekler, güçlü JavaScript uygulamaları yazabilmenizi kolaylaştırır.
Sürükle ve bırak arayüzleri oluşturabilmenizi de sağlayan HTML kodunuzu karmaşık hale getirmeden kullanıcı etkileşimleri geliştirmenize yardımcı olur. jQuery kütüphanesini CDN olarak da projenize ekleyebilirsiniz. Birkaç satır kod yazarak jQuery CDN kullanabilirsiniz. Tabii ki kendi JavaScript’inizi kodlayarak yukarıdakilerin hepsini yapabilirsiniz ancak jQuery’yi kullanmak size hız katar ve zaman kazandırır.
Nasıl jQuery öğrenilir?
jQuery öğrenmesi kolay bir dildir. Günümüzde pek çok web uygulamasında tercih edilir. Öğrenmeye başlamadan önce kütüphaneyi resmi web sitesinden jQuery download seçeneğine tıklayarak indirmeniz gerekir. İndirdikten sonra yükleyip kullanmaya başlayabilirsiniz. jQuery öğrenirken kütüphanenin nasıl çalıştığını anlamanız önemlidir. Bunun için sık sık pratik yapmalı ve hatalarınızı gözden geçirmelisiniz.
jQuery öğrenirken çeşitli kod örneklerinden yararlanabilirsiniz. Mesela CSS ve HTML ile yazılan bir web sayfasının temel kod satırlarına göz atabilir, fikir sahibi olabilirsiniz. Komutlar hakkında bilgi sahibi olarak daha rahat uygulama geliştirebilirsiniz. jQuery öğrenmek için çeşitli platformlarda yer alan eğitimlerden ve bu alan için özel olarak hazırlanan kitaplardan faydalanabilirsiniz.
En İyi 5 jQuery Öğrenme Sitesi
Popüler JavaScript kütüphaneleri arasında yer alan jQuery, basit ve okunabilir içeriğiyle kolaylıkla öğrenilebilir bir yapıya sahiptir. Bunun için biraz yazılım bilginiz olması yeterlidir. Yazılım alanında uzmanlaşmanız için çeşitli fonksiyonları nasıl kullanacağınızı bilmeniz gerekir. Bu tür durumlar için çeşitli eğitim kaynakları hazırlanmıştır. Öğrenebileceğiniz 5 eğitim kaynağını sizin için sıraladık.
1. Khan Academy
Tüm eğitimleri herkese açık ve ücretsiz olan Khan Academy ile jQuery’yi kullanmayı öğrenebilirsiniz. DOM erişimi, DOM modifikasyonu ve form işleme dahil pek çok teknik hakkında eğitimler sunan platformla kendinizi geliştirebilir, web uygulamalarınızı istediğiniz şekilde tasarlayabilirsiniz.
2. Udemy
jQuery ile ilgili ücretli ve ücretsiz eğitimlere sahip olan Udemy ile kütüphanenin pek çok fonksiyonu hakkında bilgi sahibi olabilirsiniz. Başlangıç ve orta seviye dahil birçok kişiye hitap eden video içerikleriyle uzmanlaşabilirsiniz.
3. W3Schools
W3Schools, herkese açık ve ücretsiz bir eğitim sitesidir. jQuery ve JavaScript dahil pek çok programlama dili hakkında yazılı içerik sunan platform ile adım adım kendinizi geliştirebilir, çeşitli örneklerle öğrendiklerinizi pekiştirebilirsiniz.
4. BitDegree
BitDegree, yazılımdan tasarıma çeşitli derslerin yer aldığı bir eğitim platformudur. jQuery kütüphanesi ile ilgili başlangıçtan ileri seviyeye pek çok eğitimin yer aldığı web sitesi, İngilizce ve Türkçe dil alternatiflerine sahiptir.
5. Geleceği Yazanlar
Turkcell’in sosyal sorumluluk projesi olan Geleceği Yazanlar, web programlama başlığı altında yer alan eğitimlerle kendinizi geliştirmenize yardımcı olur. DOM manipülasyonundan fonksiyonlara birçok derse sahip olan platform, çeşitli örneklerle birlikte pratik yapma imkânı sunar.