Dijital dünyada içerik ve tasarım pazarlama stratejisine göre değişkenlik gösterirken aslında her zaman işe yarayan tek bir model ya da yöntem olmuyor. Çünkü içerik ve tasarım deneysel bir süreçten geçirildiğinde daha iyi sonuçlar sunan birer araca dönüşebiliyor. İşte bu noktada A/B testi pazarlamacıların güçlü silahı konumuna geliyor. Testlerle ideal yönteme ulaşmak kolaylaşıyor.
A/B Testi Nedir?
A/B testlerinin esas amacı, ikili karşılaştırmalar gerçekleştirerek tasarım ve içerik örneklerinin ideal düzeyde karşılaştırılmasıdır. Tıpkı A/B testing gibi yapılan karşılaştırmaların amacı testin uygulandığı sisteme göre değişkenlik gösterebiliyor. Satış sayfası, landing page, üyelik sayfası, bülten ya da anasayfa için bu testleri uygulayabilirsiniz. Üye olma, tıklama veya satışa dönüş gibi hedeflenen eylemleri takip edebilirsiniz.
A/B Testi Nasıl Yapılır?
A/B testi yapmak için işe başladığınız zaman ortaya koymanız gereken tek şey, farklı tasarım ve içerik modellerinin farklı ziyaretçilere yönlendirilmesini sağlamak. Elbette farklı örnekler, aynı kullanıcılar üstünde de test edilebiliyor ama özellikle yeni ziyaretçi trafiği fazla olan web sitelerinde bu çalışmadan başarılı bir sonuç almak çok mümkün değil.
Bu çalışmayı yaparken çok sayıda farklı yöntem izleyebilirsiniz. Bu noktada, sizin A/B test beklentileriniz ve çalışmaya neden ihtiyaç duyduğunuz belirleyici rol oynuyor. Farklı test örnekleri için yönlendirilecek olan kullanıcılar, bu trafiği yönlendiren sitelere göre de ayrıştırılabiliyor. Örnek vermek gerekirse arama motorundan gelen ziyaretçiler bir örneğe, farklı bir kaynaktan gelen ziyaretçiler de farklı bir örneğe yönlendirilebiliyor.
Bu yöntem A/B test uygulayan kişiler tarafından sıkça tercih ediliyor. Ancak buna karşılık bülten örneklerinde biraz daha manuel tercihler yapmak gerekebiliyor. A/B testleri konusunda örnek uygulamalar ararken belli başlı yöntemlerle karşılaşabilirsiniz. Fakat bu testleri aklınıza gelen hemen hemen her alanda kolayca uygulayabileceğinizi unutmamalısınız.
Uygulama yapabileceğiniz alanlarda bazen bir web sitesi, bazen bir mobil uygulama bazen de bir reklam olabiliyor. Sahip olduğunuz dijital varlıkları göz önünde bulundurduğunuzda A/B testing yöntemi kullanarak onlarla ilgili çok sayıda veri elde edebilirsiniz. Örneğin; yazılarınızın içeriğinin, fontunun ve boyutunun işe yararlığını ölçebilirsiniz.
Bunun yanı sıra sitenizde ya da mobil uygulamanızda yer alan butonların renklerini, yerlerini ve boyutlarını da teste tabi tutup en iyi sonuç veren durumları hızla kullanmaya başlayabilirsiniz. Görsellerin konumu ve boyutu da aynı şekilde test sayesinde değerlendirmeye sokabileceğiniz detaylar arasında yer alıyor. Ziyaretçiler üzerinde call-to-action etkisi yaratan bannerların yerleşimini ve büyüklüğünü test edebilirsiniz.
Bunlara ek olarak ürünlerinize de müdahale ederek çeşitli değerlendirmelere ulaşabilirsiniz. Örneğin; ürünlerin sayısı üzerinde değişiklik yapıp farklı renk seçeneklerini de karşılaştırmalara sokmak mantıklı bir A/B test yöntemi olabiliyor. Dolayısıyla bir mobil uygulama ya da web sitesinin metinleri, ürünleri ya da tasarımı üzerinde A/B testi kullanarak neredeyse sonsuz test uygulayabilirsiniz.
Test uygulamalarını gerçekleştirdikten sonra ziyaretçilerinizin üzerinde en fazla dönüşüm etkisi yaratan varyasyonları diğer bütün ziyaretçilerinize göstermek üzere kalıcı değişiklikleri yapmaya başlayabilirsiniz. Ancak bu işlemi yapmak için size yardımcı olacak bazı A/B test araçları kullanmanız gerekiyor. Araçları sundukları özelliklere, performanslarına ve kendi ihtiyaçlarınıza göre seçebilirsiniz.
A/B Testi Araçları
Bir A/B test uygulamaya sokmak istediğinizde karşısına hem ücretli hem de ücretsiz seçeneklerin bulunduğu çok sayıda test aracı çıkıyor. Bu araçları kullanmadan elinizdeki araçlarla sağlıklı bir şekilde test uygulamanız mümkün olmuyor. Bu araçlar arasında en popüler olanlarından bir tanesi, Google Website Optimizer. Bu, Google tarafından ücretsiz sunulan bir A/B test aracıdır.
Kısaltması VWO olan Visual Website Optimizer de kullanımı tavsiye edilen araçlar arasındadır. Ücretini ödeyerek hizmet alabileceğiniz bu sistem görsel değişimler üzerine çok daha fazla eğiliyor. Özellikle kullanımı bir hayli basit olduğu için tercih ediliyor. Optimizely, tıpkı VWO gibi ücretli şekilde kullanılabilecek bir optimizasyon aracıdır.
Eğer ki WordPress bir web sitesinde, bir eklenti kullanarak test yapmak istiyorsanız Max A/B eklentisini kullanabilirsiniz. Unbounce adı verilen servis ise landing page hazırlamayı ve hazırlanan bu landing pageler üstünde testler yapmayı mümkün kılıyor. Ancak kullanmak için ücret ödemelisiniz. Tavsiye edilebilecek bir diğer araç ise yine ücretli olarak sunulan Webtrends’dir.
Elbette bu test araçları sizin için daima tek seçenek değil. Farklı özellikler sunan ve farklı avantajları bulunan çok daha test aracı piyasada bulunuyor. Aklınıza böyle bir servise para ödemek ve bir sonuç alamama ihtimali gibi bir düşünce takılıyorsa ücretli servislerin büyük bir çoğunluğu müşterilerine demo versiyon sunuyor.
Dolayısıyla ücretli bir servisten hizmet almaya başlamadan önce bu demo versiyonlardan bir veya birkaçını deneyebilirsiniz. Aralarından ihtiyaçlarınızı en uygun şekilde karşılayan hizmeti satın alarak dönüşüm optimizasyonu için kullanmaya hızla başlayabilirsiniz. Böylece ücretini ödediğiniz sistemden çok daha fazla emin olarak çalışmalarınızı hayata geçirebilirsiniz. Yine de farklı kampanyalarınız için farklı araçlar kullanabileceğinizi unutmamalısınız.
A/B Testi Yaparken Nelere Dikkat Edilmeli?
Size ulaşacak verilerin hassaslığı ve ortaya çıkacak sonuçların bütün stratejiyi değiştirme ihtimaline karşılık A/B testi yapacağınız zaman dikkat etmeniz gereken bazı detaylar bulunuyor. Bu detayları test öncesinde, test sırasında ve testten sonra dikkat edilecekler olarak üç kategoride ele alabilirsiniz. Burada sunulan her bilgiye özen göstererek başarılı bir test ortamı yaratabilir ve sağlıklı sonuçlara ulaşabilirsiniz.
Öncelikle A/B testi yapmadan önce bazı metrikleri bir kenara not etmelisiniz. Bu metriklerden bir tanesi test yapmayı planladığınız sayfanın günlük ziyaretçi sayısı. Aynı sayfanın artırmayı hedeflemiş olduğunuz metriğinin şu an size sağladığı dönüşüm oranını da bir yere kaydetmelisiniz. Koyduğunuz hedefler doğrultusunda testten beklentinizi ve tahmini iyileşme yüzdesini de bir yere not almalısınız.
Bunun yanı sıra testte kullanmayı planladığınız varyasyon sayısını unutmamalısınız. Elbette A/B testi yaparken de dikkat etmeniz gereken bazı noktalar var. Örneğin; testin en azından 2 hafta boyunca yayında kalmasına özen göstermelisiniz. Daha kısa süreli testler size sağlıklı sonuçlar sağlamayabiliyor. Test ettiğiniz varyasyonların yeterince dönüşüm ve trafik aldığından emin olmalısınız. Almıyorsa trafiği destekleyecek çalışmalar yapmalısınız.
Sürecin en başında ziyaretçilere farklı örnekler sunma yöntemini benimsemediğiniz için test süresince aynı ziyaretçilere bu testin çeşitli varyasyonlarının gösterilmiyor olduğundan da emin olmalısınız. Son olarak A/B testi yaptıktan sonra da dikkat etmeniz gereken bazı noktalar bulunuyor. Her şeyden önce test sonuçlarını çok iyi bir şekilde analiz etmelisiniz.
Benzer şekilde hali hazırda kullandığınız analytics aracının sonuçlarını da analiz etmelisiniz. Ardından hem A/B testi aracı hem de kendi kullandığınız analiz aracının sağladığı sonuçları birbiriyle karşılaştırmalısınız. Ancak bu sayede testlerin başarısından ve sonuçların gerçekliğinden emin olabilirsiniz. Nihayetinde başarıya ulaşmış olan en iyi sonucu, belirlediğiniz segmente gösterecek biçimde yayına alabilirsiniz.
Gerçekleştirdiğiniz ilk testin sonuçlarına göre web sitenizde değişiklik yaptıktan sonra bu yeni yöntemi gerçek ortamda bir süre kendi halinde deneyebilirsiniz. Eğer sonuçtan memnun kalırsanız ve gözle görülür bir değişiklik fark ederseniz web siteniz için ihtiyaç duyduğunuz diğer alanlar ya da beklediğiniz farklı eylemler konusunda da farklı A/B test yöntemleri uygulayabilirsiniz.